ادبلو

ادبلو و مصرف آن تحت مقررات انتشار آلایندگی یورو ۶ به شدت افزایش پیدا می کند. این روزها شاهد ورود سریع موتورها با استاندارد یورو ۶ به ناوگان حمل و نقل جاده ای هستیم. بنابراین درک درست ماهیت و عملکرد این سیستم ضروری است.

استاندارد یورو ۶

حتما تا به حال ظروف روی هم چیده شده ادبلو که آماده فروش هستند را در فروشگاه ها دیده اید. اما اگر یک کامیون یا دستگاه دیزل که به سیستم SCR مجهز است نداشته باشید احتمالا تا به حال آن را نخریده و از آن استفاده نکرده اید.

اما داشتن اطلاعات کافی برای استفاده کنندگان، رانندگان، فروشندگان و بسیاری دیگر ضروری است.

تانکر ادبلو

سیستم ادبلو یا سیستم کاتالیست انتخابی کاهش دهنده SCR

همه می دانند که وقتی موتور دیزل سوخت را می سوزاند، آلاینده های زیادی تولید می شوند که موتور آن ها را به سمت اگزوز هدایت و نهایتا به هوای محیط وارد می کند. دو آلاینده اصلی دود دیزل دی اکسید نیتروژن و اکسید نیتروژن هستند که گفته می شود برای سیستم تنفسی افراد آسیب پذیر و حساس بسیار مضر هستند. این دو ماه همچنین به اسیدی کردن باران و نهایتا بارش باران اسیدی کمک می کنند. بنابراین تعجبی ندارند که قانون گذاران کشورهای پیشرفته تصمیم گرفته اند با اعمال محدودیت هایی برای تولید کنندگان موتورهای دیزلی، انتشار این مواد را کنترل کنند.

شماتیک سیستم ادبلو

یکی از روش هایی که تولید کنندگان موتور دیزل برای کنترل انتشار این آلاینده های ابداع و استفاده کرده اند، به کار گرفتن سیستم SCR یا همان سیستم ادبلو یا مایع اگزوز است. این سیستم فرآیندی برای کاهش اکسیدهای نیتروژن دارد که آن را توضیح می دهیم. اما سیستم SCR برای کارکرد صحیح به مقداری ادبلو نیاز دارد. ادبلو مایعی است که باید توسط انژکتور سیستم SCR به داخل دودهای خروجی از اگزوز اسپری شود.

این مایع محلولی از اوره است و زمانی که وارد سیستم داغ اگزوز موتور دیزل می شود باعث آزاد شدن آمونیاک می شود که تبدیل اکسیدهای نیتروژن به دو ماده بی خطر بخار آب و نیتروژن می شود.

ادبلوی بسته بندی شده

ساختار ادبلو

خوشبختانه از این مایع گران قیمت در سیستمی استفاده می شود که دقت بالایی دارد و عملکرد آن بصورت کامل اندازه گیری می شود. این سیستم توسط سازنده دستگاه شما بصورت پیش فرض فعال شده است. بنابراین یک راننده فقط لازم است که زمان شارژ کردن مایع به داخل مخزن مخصوص آن و چگونگی انجام این کار دقت کند. این اطلاعات همیشه در کتابچه راهنمای کامیون، اتوبوس یا دستگاه نوشته شده اند. لازم به ذکر است که این مایع از ۶۷.۵ ٪ آب یونیزه شده و ۳۲.۵ ٪ اوره تشکیل شده است و ذاتا ماده ای بی خطر است. اما مانند دیگر مواد شیمیایی، ادبلو هم یک MSDS یا برگه اطلاعات ایمنی ماده دارد که می توانید آن را مطالعه کنید تا بدانید در صورت بروز هر اتفاقی چطور رفتار کنید. در این برگه مثلا اینکه اگر این ماده به پوست تماس پیدا کرد، به چشم مالیده شده و... چطور باید عمل کرد. برای دانلود MSDS ادبلو می توانید اینجاکلیک کنید.

ادبلو

اما اوره ای که از آن در ساخت مایع اگزوز استفاده می شود، اوره با منشاء حیاتی نیست. به این دلیل که اوره موجود در ادرار دارای غلظت بسیار پایینی است و نمی توان از آن برای تولید ادبلو استفاده کرد. اوره ای که در ساخت ادبلو استفاده می شود یک ماده مصنوعی است که از قرار دادن آمونیاک سینتتیک (مصنوعی) و دی اکسید کربن در معرض گرما تولید می شود. اوره ای که برای تولید مایع اگزوز از آن استفاده می شود مایع است اما اوره جامدی که بصورت گلوله های ریز است و توسط کشاورزان به عنوان کود استفاده می شود هم از همین راه تولید می شود.

مخازن اوره مایع

چه خودروهایی از ادبلو استفاده می کنند؟

کامیون های سنگین، اتوبوس ها، سواری های دیزل، ماشین های راهسازی و ماشین های کشاورزی با استاندارد یورو ۴ به بالا همه از سیستم SCR استفاده می کنند. در کشور ما نیز نصب این سیستم روی موتورها توسط سازمان محیط زیست اجباری شده است و حتی موتورهای دیزل یا دستگاه هایی که از موتور دیزل استفاده می کنند و در داخل تولید یا مونتاژ می شوند هم باید از سیستم SCR بهره ببرند.

مخزن ادبلو

استفاده از سیستم ادبلو از سال ۲۰۰۴ در اروپا و کشورهای پیشرفته آغاز شده است و برخی از سواری ها مانند مرسدس بنز و فولکس واگن نیز زمان زیادی است از آن استفاده می کنند.

عامل استفاده روزافزون از مایع اگزوز مقررات آلایندگی یورو ۶ است که از سال ۲۰۱۴ وضع شدند و انتشار کمتر اکسیدهای نیتروژن را به میزان ۵۶ ٪ کمتر از میزان اعلام شده در استاندارد یورو ۵ اجباری کردند.

بیل مکانیکی دارای سیستم ادبلو

چگونه باید از ادبلو استفاده کرد؟

زمانی که سیستم ادبلو شروع به کار کرد، دارای یک مخزن پلمپ شده بود که فقط نمایندگی ها می توانستند آن را باز کنند. روش کار به این صورت بود که مخزن ادبلوی خودرو در زمان سرویس توسط نمایندگی باز می شد و ادبلوی کافی در آن ریخته می شد. در این روش مقدار ادبلو برای طی مسافتی حدود ۱۶۰۰ کیلومتر یا ۱۰۰۰ مایل کافی بود. اما کم کم با پیشرفت تکنولوژی فاصله سرویس های دوره ای افزایش یافت. همچنین محققان به این نتیجه رسیدند که حمل بیش از ۶۰ لیتر ادبلو که برای مسافت ۱۰۰۰ مایلی در نظر گرفته شده بود خود باعث اضافه شدن بار موتور و انتشار دی اکسید کربن و هزینه سوخت بیشتر می شود. به همین دلیل مخزن ادبلو کوچک تر شد و بصورتی طراحی شد که راننده بتواند ادبلو را داخل آن شارژ کند.

مخزن ادبلو کامیون کشنده

مخازن ادبلوی امروزی از ۵ لیتر به بالا ظرفیت دارند. ظرفیت میانگین مخزن ادبلو بین خودروهای مختلف ۲۰ لیتر است. خودروها کم شدن مقدار ادبلوی داخل مخزن را به راننده اطلاع می دهند. به همین خاطر باید در اولین فرصت به این اخطارها یا اعلان ها توجه کرد. چون مانند تمام شدن سوخت،‌ به محض اینکه ادبلوی داخل مخزن تمام شود، کامپیوتر مرکزی به موتور دستور می دهد خاموش شود و خودرو دیگر قادر به ادامه مسیر نخواهد بود.

نمایی از سیستم ادبلو

توجه کنید که مایع اگزوز با وجود بی خطر بودن می تواند برای رنگ خودرو مشکلاتی ایجاد کند. زیرا مقداری خورنده است. از ریختن آن روی کابل ها و سیم ها هم خودداری کنید چون این خاصیت خورنده بودن مایع اگزوز روی آن ها هم تاثیر می گذارد.

یخ زدن ادبلو

این مایع در دمای ۱۱ درجه زیر صفر یخ می زند. برای برگرداندن آن به حالت مایع از مایع خنک کننده موتور بعد از خروج آن از موتور که گرم است یا گرمکن های برقی استفاده می شود.

مخزن ادبلو دارای گرمکن

میزان استفاده از ادبلو

استفاده از مایع اگزوز توسط سنسورهای دقیق اندازه گیری و کنترل می شود، مقدار مصرف نیز معمولا بین ۲ تا ۶٪ مصرف سوخت دیزل است.

مخزن ادبلوی کامیون

نگهداری ادبلو

توصیه می شود ظروف حاوی مایع اگزوز را در محلی که خنک، خشک و دارای تهویه است به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کرد.

خرید ادبلو

طبق قانون ادبلو می بایست مطابق با استانداردی به نام ایزو ۲۲۲۴۱ تولید شود. اما متاسفانه در کشور ما هیچ تولید کننده دارای این استاندارد به صورت رسمی نیست. اما تمامی راهنماهای خرید و تولید کنندگان می گویند فقط کالایی را برای خودروی خود بخرید که دارای این استاندارد است. چون این سیستم بسیار ظریف و حساس است و وجود کوچکترین ناخالصی ها یا مشکلات در فرمول شیمیایی آن می تواند ضربات مهلکی به سیستم موتور شما وارد کند. تعمیرات این سیستم کاتالیستی بسیار سنگین است بنابراین برای پرهیز از پرداخت هزینه های هنگفت تعمیرات این سیستم باید فقط و فقط از کالای استاندارد و با کیفیت استفاده کرد. شایان ذکر است هیچ کدام از تولید کنندگان خودرو اعم از سواری، کامیون، راهسازی و کشاورزی آسیب هایی که استفاده از ادبلو نامرغوب به بار می آورد را تحت گارانتی حساب نمی کنند.

کامیون دارای سیستم ادبلو

به همین دلیل رانندگان بسیاری در ایران چون دسترسی به محصول استاندارد مقدور نیست یا اگر کالای وارداتی باشد با قیمت های بسیار بالایی به فروش می رسد اقدام به قطع ادبلوی دستگاه خود می کنند. برای اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید اینجاکلیک کنید.